امام حسین علیه‌السلام

بنابر برخی گزارش‌های تاریخی، در اواخر حکومت عثمان که گروهی به شورش پرداختند و به قصد کشتن عثمان به سمت خانه او هجوم بردند، امام حسن مجتبی(ع) و امام حسین(ع)، به رغم ناخرسندی از عملکرد خلیفه، به فرمان امام علی(ع) از خانه عثمان محافظت کردند

هر چند امام حسین در دوره حکومت معاویه، عملی بر ضد او انجام نداد، ولی به گفته رسول جعفریان، تاریخ‌پژوه معاصر، روابط امام و معاویه و گفتگوهایی که بین آن دو صورت گرفت، نشان از آن دارد که امام حسین(ع) از نظر سیاسی، مشروعیت قطعی معاویه را نپذیرفت و در برابر آن تسلیم نشد

اقدام معاویه در کشتن افرادی چون حجر بن عدی، عمرو بن حمق خزاعی و عبدالله بن یحیی حضرمی از مواردی بود که اعتراض شدید امام حسین(ع) را در پی داشت.

 و بنابر گزارش منابع متعدد، نامه‌ای به معاویه نوشت و کشتن یاران امام علی را محکوم کرد و ضمن برشمردن برخی از کارهای ناشایست معاویه، او را نکوهید و گفت: «من برای خود و دین خود چیزی بالاتر از جهاد با تو نمی‌دانم‏». در ادامه این نامه آمده است: «من فتنه‌ای بزرگ‌تر از حکومت تو بر این امت سراغ ندارم

روایات متعددی از پیامبر(ص) در فضائل او نقل شده است از جمله:

• حسن و حسین سرور جوانان بهشت‌اند.^[۲۰۶]
• بر سمت راست عرش نوشته است «حسین چراغ هدایت و کشتی نجات است». ^{[یادداشت ۴]}
• حسین از من است و من از حسین هستم.^[۲۰۷]
• هر کس این دو (حسن و حسین) را دوست بدارد مرا دوست داشته و هر که با آنان دشمنی ورزد با من دشمنی نموده است.
• روایات فراوانی درباره پیشگویی شهادت حسین بن علی(ع) وجود دارد^[۲۰۹] از جمله در حدیث لوح به نقل از پیامبر(ص) آمده است خداوند حسین را به شهادت گرامی داشته و او را برترین شهیدان قرار داده است.^[۲۱۰] مجلسی در جلد ۴۴ بحارالانوار، باب ۳۰، روایاتی نقل کرده است درباره اینکه خداوند خبر شهادت حسین(ع) را به برخی از پیامبرانش از جمله آدم، نوح، ابراهیم، زکریا و محمد(ص) داده و آنها بر او گریسته‌اند.^[۲۱۱] همچنین نقل شده است امیرالمومنین(ع) در راه صفین، وقتی به کربلا رسید، با انگشت جایی را نشان داد و گفت: اینجا محل ریخته شدن خون‌هایشان است
• پیش از آنکه شخص امام حسین(ع) را بکشند، ترور شخصیت ایشان را پیش از عاشورا شروع کرده بودند، از زمان معاویه، مخصوصا در شامات و بعد این را به حجاز و عراق توسعه داده بودند. تحریف اندیشه‌های امام حسین(ع) قبل، هم‌زمان و بعد از عاشورا بوده. لذا بعد از عاشورا، ابتدا موضع‌گیری‌های فرزندان و جانشینان امام حسین(ع) و سپس پیروان امام کاملا دفاعی بوده. مثل کار امام حسین(ع). همان‌طور که مبارزه ایشان، دفاع بود، بعد از آن از اندیشه هم دفاع صورت گرفت و به اصطلاح، پاسخ‌گویی به حملات و اتهامات عقیدتی بود. امام حسین(ع) را ابتدا ناجوانمردانه به ارتداد متهم کردند، سپس کشتند. بعد از کشتن ایشان هم تلاش کردند به این فاجعه مشروعیت ببخشند. این امر در میان مسلمانان ادامه داشت و بعدها از قرن چهارم به بعد به آن صورت مکتوب دادند.
• بیش‌تر سخنان و اهداف امام حسین(ع) را تحریف کردند. اصلا کار دشمن همین بود و اگر این کار را نمی‌کرد، نمی‌توانست امام حسین(ع) را بکشد. 
• امام حسین (ع) در قسمتی از سخنانشان می‌گوید؛ حجاجی که به مکه آمده‌اند زیر لباس احرامشان برای ترور من شمشیر پنهان کرده‌اند. یعنی بحث ترور شدن امام مطرح بوده و امام حسین (ع) از موضوع شهادت خویش آگاهی داشتند. اما وقتی تصمیم به ترک مدینه می‌گیرند نه از ترس ترور و حفظ جان که برای تاثیرگذاری بر جامعه است. امام حسین وقتی کشته شدن (شهادت) را ناگزیر می‌داند ترجیح می‌دهد بین کشته شدن و ترور ،کشته شدن را انتخاب کند. این مطلقا بدین معنی نیست که امام حسین (ع) تلاشی برای نجات جان خود و همراهان نمی‌کند بلکه موضوع اینست که در هر حال شهادت امام حسین (ع) ناممکن نبود. اگر امام حسین (ع) ترس از شهادت داشته باشد هیچ وقت به سمت کوفه حرکت نمی‌کند، به یمن می‌رود جایی که دسترسی به وی چندان سهل نباشد.

• اما امام می‌خواهد به گونه ای کشته شود که در جامعه تاثیر داشته باشد. اینکه امام حسین (ع) در مقابل چشمان مردمی که داعیه دار مسلمانی‌اند کشته شود تاثیر هدایتی بیشتری دارد.

•